آموزش ChatGPT | از صفر تا صد | (قسمت ۵)

📘 بخش ۵ – کار با فایل‌ها و داده‌های واقعی در ChatGPT

یکی از قابلیت‌های مهم ChatGPT-5، امکان کار مستقیم با فایل‌ها و داده‌های واقعی است. شما می‌توانید انواع فایل‌ها را بارگذاری کنید تا مدل محتوا را تحلیل کرده و پاسخ‌های دقیق بر پایه داده ارائه دهد. این بخش برای مهندسان، مدیران و تحلیل‌گران داده بسیار کاربردی است.

۵.۱ – فرمت‌های پشتیبانی‌شده

• PDF: خواندن و خلاصه‌سازی متن، استخراج جدول‌ها و داده‌های کلیدی.
• Excel (.xlsx): محاسبات، فیلتر، تحلیل آماری و ترسیم نمودار.
• CSV: تحلیل داده‌های متنی و عددی، مرتب‌سازی، گروه‌بندی.
• JSON: بررسی ساختار داده، تبدیل به جدول یا فرمت دیگر.
• TXT / DOCX: خلاصه‌سازی و جست‌وجو در متون طولانی.
• Image (JPG, PNG): تشخیص محتوا، خواندن متن (OCR) و تحلیل تصویر.

۵.۲ – روش بارگذاری فایل

• در پایین کادر چت روی آیکون 📎 کلیک کنید.
• فایل مورد نظر را انتخاب و بارگذاری کنید.
• پس از آپلود، نام فایل در چت نمایش داده می‌شود و می‌توانید مستقیماً درباره آن سؤال بپرسید.

مثلاً بنویسید: «لطفاً این فایل را تحلیل کن و میانگین ستون دوم را به من بگو» یا «خلاصه نتایج این PDF را در ۵ خط بنویس».

۵.۳ – کار با فایل‌های Excel و CSV

ChatGPT-5 می‌تواند مانند نرم‌افزارهای Excel و Power BI روی داده‌ها محاسبات انجام دهد. برخی از کاربردهای رایج:

• محاسبه میانگین، انحراف معیار و جمع مقادیر.
• ترسیم نمودارهای ستونی، خطی یا دایره‌ای.
• گروه‌بندی داده‌ها بر اساس ستون خاص (Group By).
• فیلتر و مقایسه داده‌ها بین دو فایل مختلف.
• تبدیل داده‌ها به جدول HTML یا Markdown.

نمونه دستور:

میانگین فروش هر ماه را از این فایل Excel حساب کن و در قالب جدول نمایش بده.

۵.۴ – تحلیل فایل‌های PDF

ChatGPT قادر است متن، جداول و داده‌های عددی در فایل‌های PDF را بخواند. این ویژگی برای بررسی گزارش‌های فنی، قراردادها، یا مستندات مهندسی مفید است.

• استخراج خودکار تیترها و عناوین.
• تولید خلاصه کوتاه از کل سند.
• پیدا کردن اطلاعات خاص (مثل شماره پروژه یا تاریخ‌ها).
• مقایسه دو نسخه از یک گزارش PDF.

۵.۵ – کار با داده‌های JSON و ساختارهای پیچیده

در پروژه‌های فنی و نرم‌افزاری، فایل‌های JSON بسیار رایج هستند. ChatGPT-5 می‌تواند ساختار آن‌ها را بخواند، خطاها را شناسایی کند و داده را به قالب‌های دیگر تبدیل کند.

• تبدیل JSON به جدول برای خوانایی بیشتر.
• استخراج فیلدهای خاص از داده.
• تبدیل JSON به CSV یا Excel.
• بررسی منطق داده و پیدا کردن ناهماهنگی‌ها.

۵.۶ – تحلیل تصویر و استخراج داده (OCR)

در نسخه GPT-5، ChatGPT توانایی تشخیص و تحلیل محتوای تصویری دارد. کافی است تصویری بارگذاری کنید تا متن، عدد یا نمودار داخل آن استخراج شود.

• تشخیص متن از تصویر اسناد (OCR).
• توضیح اجزای فنی در عکس مدار یا دستگاه.
• مقایسه دو تصویر و یافتن تفاوت‌ها.
• تبدیل تصویر به جدول یا داده متنی.

۵.۷ – استفاده از ابزار Python برای تحلیل پیشرفته

زمانی که نیاز به تحلیل‌های پیچیده دارید، می‌توانید از ابزار داخلی Python استفاده کنید. این ابزار در پس‌زمینه اجرا می‌شود و ChatGPT می‌تواند با آن کد بنویسد، داده را پردازش کند و فایل خروجی بسازد.

• محاسبات آماری و ریاضی.
• ترسیم نمودارهای حرفه‌ای با Matplotlib.
• تجزیه‌وتحلیل داده‌های حجیم.
• ساخت فایل جدید (Excel، CSV، PDF).

۵.۸ – محدودیت‌ها و نکات امنیتی

• حجم فایل نباید بیش از ۳۰ مگابایت باشد.
• در نسخه رایگان امکان آپلود فایل وجود ندارد.
• اطلاعات حساس را فقط در نسخه Team یا Enterprise وارد کنید.
• ChatGPT فایل‌ها را موقتاً نگه می‌دارد و پس از پایان جلسه حذف می‌کند.

---

جمع‌بندی: توانایی کار با فایل‌ها در ChatGPT باعث می‌شود از یک گفت‌وگو ساده فراتر بروید و تحلیل‌های واقعی انجام دهید. در بخش بعدی یاد می‌گیرید چگونه از این داده‌ها برای ایجاد گزارش‌های خودکار و نمودارهای تحلیلی استفاده کنید.